تخممرغ یکی از مغذیترین و کاملترین مواد غذایی جهان است و حضور آن در برنامه غذایی مادر باردار میتواند به رشد سالم جنین و تقویت بدن مادر کمک کند. با این حال، نحوه مصرف و میزان آن در دوران بارداری اهمیت ویژهای دارد. برخی خانمها در این دوران با سوالاتی مانند «آیا مصرف تخممرغ ضرر دارد؟»، «چند عدد در هفته مناسب است؟» یا «تخممرغ نیمپز مجاز است؟» مواجه میشوند. در این مقاله، تمام نکات ضروری مصرف تخممرغ در بارداری را به شکلی ساده و کاربردی بررسی میکنیم.
مزایای مصرف تخممرغ در دوران بارداری
از جمله مزایای مصرف تخممرغ در دوران بارداری، این موارد را داریم:
۱. منبع غنی پروتئین برای رشد جنین
تخممرغ پروتئینی کامل دارد؛ یعنی تمام اسیدهای آمینه ضروری که بدن برای رشد و ترمیم بافتها نیاز دارد، در آن وجود دارد. این پروتئین برای رشد عضلات، مغز و بافتهای بدن جنین بسیار مهم است.
۲. تأمین کولین؛ مادهای حیاتی برای مغز جنین
کولین یکی از مهمترین مواد مغذی در دوران بارداری است که نقش مستقیم در رشد مغز، افزایش حافظه و شکلگیری سیستم عصبی دارد. زرده تخممرغ یکی از بهترین منابع طبیعی کولین است.
۳. تأمین ویتامینها و مواد معدنی ضروری
تخممرغ سرشار از ویتامینها و املاح مهم مانند:
- آهن
- ویتامین D
- ویتامین B12
- ویتامین A
- سلنیوم
این عناصر به پیشگیری از کمخونی، تقویت استخوانها و بهبود سیستم ایمنی کمک میکنند.
۴. کنترل وزن سالم در بارداری
تخممرغ به دلیل پروتئین بالا، احساس سیری طولانیتری ایجاد میکند. این مسئله به کنترل وزن و جلوگیری از پرخوری کمک میکند، بهویژه برای مادرانی که با تهوع یا اشتهای زیاد درگیرند.
چند عدد تخممرغ در بارداری مجاز است؟
بهطور معمول مصرف ۱ تا ۲ عدد تخممرغ در روز برای اکثر خانمهای باردار بیخطر و مفید است، البته اگر رژیم غذایی آنها سرشار از منابع پروتئین حیوانی دیگر (مثل گوشت، مرغ، ماهی) نباشد.
اما میزان دقیق مصرف باید با توجه به:
- وضعیت چربی خون
- رژیم غذایی کلی
- شرایط پزشکی مادر
تعیین شود.
اگر کلسترول خونتان بالا است، بهتر است مصرف زرده تخممرغ را محدود کنید و بیشتر از سفیده استفاده کنید.
مصرف تخممرغ نیمپز یا عسلی در بارداری ممنوع!
یکی از مهمترین نکات ایمنی درباره تخممرغ در بارداری، نحوه پخت آن است.
تخممرغ نیمپز، عسلی یا خام میتواند منبعی برای باکتری سالمونلا باشد که خطراتی مانند:
- مسمومیت غذایی
- اسهال شدید
- استفراغ
- تب
- کمآبی بدن
- آسیب احتمالی به سلامت جنین
ایجاد میکند.
تخممرغ باید کاملاً پخته باشد، یعنی:
- سفیده سفت شود
- زرده کاملاً بسته باشد
- بوی خامی ندهد
بنابراین از مصرف موارد زیر خودداری کنید:
- تخممرغ عسلی
- نیمرو با زرده شل
- سس مایونز خانگی تهیهشده با تخممرغ خام
- تیرامیسو و دسرهایی با تخممرغ خام
- خاگینه نیمپز
بهترین روشهای سالم مصرف تخممرغ در بارداری
برای اینکه هم از فواید تخممرغ بهره ببرید و هم خیالتان از نظر ایمنی راحت باشد، روشهای زیر بهترین انتخاب هستند:
۱. املت یا نیمروی کامل پخته با سبزیجاتی مثل اسفناج، قارچ، گوجه یا فلفل دلمهای.
۲. تخممرغ آبپز کامل ساده، سالم و پرخاصیت.
۳. تخممرغ در سوپ و آش که باعث افزایش ارزش غذایی غذاهای ساده میشود.
۴. تخممرغ در کتلت یا شامی بهشرطی که مغزپخت باشد.
۵. اضافه کردن تخممرغ به خورشها هم ارزش غذایی را افزایش میدهد و هم کاملاً گرمادیده است.
نکات مهم هنگام خرید و نگهداری تخممرغ در بارداری
یک سری نکات مهم هنگام خرید و نگهداری تخممرغ در بارداری داریم که توصیه میکنیم به آنها، توجه داشته باشید:
۱. از مکان معتبر خرید کنید
ترجیحاً از فروشگاههایی با گردش بالای کالا و بستهبندی بهداشتی.
۲. تخممرغهای ترکدار نخرید
این تخممرغها احتمال آلودگی بیشتری دارند.
۳. همیشه تخممرغ را بشویید
قبل از شکستن تخممرغ، آن را با آب سرد بشویید تا باکتریها به داخل منتقل نشوند.
۴. تخم مرغ را در یخچال نگهدارید
و روی ۴ درجه سانتیگراد تنظیم کنید.
۵. تخممرغها را در ظرف دربسته قرار دهید
برای جلوگیری از جذب بو و آلودگی.
آیا تخممرغ باعث افزایش کلسترول خون مادر باردار میشود؟
تخممرغ حاوی کلسترول است، اما تحقیقات نشان داده مصرف متعادل آن تأثیر منفی قابل توجهی بر کلسترول خون اکثر افراد ندارد. مشکل زمانی ایجاد میشود که همراه با غذاهای چرب و سرخشده مصرف شود.
اگر پزشک قبلاً هشدار داده که کلسترول بالایی داشته یا چربی خون شما خارج از حد طبیعی است؛ بهتر است تعداد زرده را محدود کنید و بیشتر از سفیده استفاده شود.
چه افرادی باید با احتیاط تخممرغ بخورند؟
یک سری از مادران باردار، باید در مصرف تخم مرغ، احتیاط به خرج دهند. از جمله:
- مادران با کلسترول بالا
- افراد با سابقه آلرژی به تخممرغ
- مادرانی با مشکلات کبد یا صفرا
- کسانی که دچار تهوع شدید بارداری هستند (بوی تخممرغ ممکن است بدتر کند)
آیا آلرژی جنین با مصرف تخممرغ افزایش مییابد؟
برخلاف تصور عموم، مصرف تخممرغ در بارداری باعث افزایش آلرژی جنین نمیشود. حتی برخی تحقیقات جدید نشان دادهاند مصرف متعادل آن ممکن است خطر آلرژی غذایی را کاهش دهد.
جمعبندی
تخممرغ در دوران بارداری یک غذای فوقالعاده مغذی، کامل و مفید است که میتواند به رشد مغز جنین، سلامت استخوانها، پیشگیری از کمخونی و تأمین انرژی مادر کمک کند. تنها نکته مهم، پخت کامل و عدم مصرف تخممرغ خام یا نیمپز است. با رعایت نکات بهداشتی و انتخاب روشهای پخت سالم، میتوانید با خیال راحت از این ماده غذایی ارزشمند استفاده کنید.
